ポーランドの有名なパルチザン・ソングに“Dziś do Ciebie przyjść nie mogę”というものがあります。

30年以上前にこの歌を日本語訳し、“今日は帰れない”の題で歌ってきた歌手の加藤登紀子さんが、作者不詳と言われていたこの歌のルーツを探るため、NHK「旅のチカラ」のスタッフと共にポーランドを訪ねました。

Znana japońska piosenkarka Tokiko Kato ponad 30 lat temu zupełnie przez przypadek usłyszała jedną z  polskich piosenek partyzanckich pt. ”Dziś do Ciebie przyjść nie mogę”. Zauroczona przeniosła ją na grunt japoński i włączyła do swojego repertuaru. Wszelkie próby odnalezienia autora tekstu i muzyki kończyły się fiaskiem, a oficjalna informacja brzmiała, iż autor jest nieznany. Jednak wspólnie z ekipą NHK Pani Kato postanowiła odwiedzić Polskę i odszukać autora oraz wszelkie informacje na temat powstania utworu.

元パルチザン兵や絶滅収容所を訪れ、戦時中の人たちがどのような目に合っていたか、

またどの様な生活をしていたのかを目の当たりにして感動したりショックを受けたりしながらも

少しずつ歌のルーツに近づいていきます。

W krótkim czasie udało się odkryć, iż autorem słów i muzyki był Pan Stanisław Magierski, znany artysta i patriota pochodzący z Lublina. Dzięki wsparciu i opiece Pani Joanny Zętar z Ośrodka Brama Grodzka- Teatr NN udało się odnaleźć syna Pana Stanisława, Pana Jana Magierskiego. Pani Kato za sprawą Pana Jana zobaczyła oryginalny rękopis jej ukochanej piosenki i dowiedziała się, jakim niesamowitym człowiekiem był Pan Stanisław oraz jego żona Pani Danuta.

Okazało się, iż utwór powstał na przełomie 1943/44 roku i był dedykowany partyzantom z Lotnego Oddziału Partyzanckiego AK ”Nerwa”. W Lublinie Pani Kato miała możliwość spotkać się z jednym z ostatnich żyjących partyzantów z Oddziału ”Nerwa”, Panem Janem Busiewiczem, który przybliżył Pani Kato historię powstania utworu oraz realia czasu wojny. Również wspólnie z Panią Kato i ekipą NHK odwiedził Państwowe Muzeum na Majdanku, które w czasie wojny pełniło funkcję niemieckiego obozu koncentracyjnego w Lublinie.

O historii Oddziału Pani Kato mogła również porozmawiać z potomkiem jednego z partyzantów, Panem Andrzejem Zapolskim, który od lat zbiera i kolekcjonuje pamiątki, informacje i wspomnienia na temat Oddziału ”Nerwa”.

愛国歌コンテスト参加者の少女やストリートオーケストラの団員たちの演奏から、

今でもこの歌がずっと歌い継がれていることを知ってとても感慨深そうでした。

Najbardziej Panią Kato zaskoczył fakt, iż ukochana piosenka nie jest archaizmem, ale nadal żyje i chętnie jest wykonywana. Podczas pobytu na Festiwalu Pieśni Patriotycznej w Kraśniku Pani Kato poznała Kasię Kawałek, młodą wokalistkę, która włączyła w swój występ ”Dziś do Ciebie przyjść nie mogę…”. Przechadzając się warszawską ulicą Pani Kato przypadkowo usłyszała piosenkę w wykonaniu Warszawskiej Kapeli Zdzisława Patera z Chmielnej. Pani Kato była niesamowicie wzruszona faktem, iż Polacy nadal wykonują i kochają tę piosenkę.

撮影では地下水道に潜ったり森に入ったり(蚊が多くて大変だった上に帰り道がわからなくなるというハプニングが・・・)、

旧市街では集まってきてくれた人たちと歌を歌ったり、普段ではなかなか出来ないような経験ができました。

Poza odszukaniem spadkobierców Stanisława Magierskiego oraz poznaniem dokładnej historii powstania utworu Pani Kato miała również możliwość poznania historii Warszawy. Poruszająca wizyta w Muzeum Powstania Warszawskiego przybliżyła realia czasu Powstania. Pani Kato pragnąć jak najlepiej zrozumieć życie i emocje partyzantów zdecydowała się również na zejście do kanału, którym w czasie Powstania poruszali się walczący.

Wizyta Pani Kato wraz z ekipą NHK w Polsce miała również swój humorystyczny aspekt. Podczas realizacji zdjęć w lesie ekipa nie potrafiła odnaleźć powrotnej drogi, komary stały się nieodłącznym kompanem, a na Starym Mieście ludzie zachęceni przez Panią Kato z dumą i radością, a czasem i śmiechem śpiewali ”Dziś do Ciebie przyjść nie mogę…”. Zarówno dla Pani Kato, jak i całej ekipy była to niesamowita i bardzo emocjonująca wizyta.

結局作者は誰だったのか?この曲が生まれた背景はどんなものだったのか?


放送予定 / Emisja:

2013年6月26日水曜日午後9時~NHK BSプレミアム
「旅のチカラ」

26 czerwca 2013 r. o godz. 21 na kanale NHK BS Premium
“Ryokō no Chikara: Tokiko Kato”

番組の詳細はこちらをご参照ください。
Szczegółowe informacje na temat programu (w języku japońskim) można znaleźć tutaj.

  • ワルシャワ王宮広場で / Na Placu Zamkowym w Warszawie

  • ワルシャワ新市街広場で / Na Rynku Nowego Miasta w Warszawie

  • ストリートオーケストラと一緒に / Z Orkiestrą Uliczną Zdzisława Patera z Chmielnej

  • 地下水道へ / Przed zajściem do kanałów

  • 森での撮影 / Ujęcia w lesie

  • 国立マイダネク博物館 / Państwowe Muzeum Majdanek

  • ルブリン旧市街にて / Na Starym Mieście w Lublinie

  • テープ交換中 / Ekipa w pracy

  • クラシニク愛国歌フェスティバル / Festiwal Pieśni Patriotycznej w Kraśniku

  • マイダネク生存者と会う加藤登紀子さん

  • 「今日は帰れない」作者息子と会う加藤さん

  • 「今日は帰れない」はパルチザンソング

  • 一緒に歌う加藤さん