祖国を撮り続けた男 / Życie i twórczość Andrzeja Wajdy (NHK)

2008年度ATP（全日本テレビ番組製作社連盟）グランプリ受賞作品。

ワイダ監督の「地下水道」、「灰とダイヤモンド」、「大理石の男」、そして最終作「カティン」など、これまでの作品を紹介しながら、監督の生きた時代背景と葛藤を紹介します。

TV NHK zrealizowała program dokumentalny na temat życia i twórczości wybitnego Polaka, reżysera Andrzeja Wajdy. Laureat honorowego Oscara (2000), kawaler Orderu Orła Białego (2011) pochodzi z rodziny zawodowego wojskowego- Jakuba, kapitana, który brał udział w kampanii wrześniowej, trafił do niewoli radzieckiej i padł ofiarą zbrodni katyńskiej. Temu wydarzeniu Andrzej Wajda poświęcił swój ostatni film, “Katyń”. Jak sam reżyser powiedział nadał temu filmowi “formę osobistej wypowiedzi, do bólu okrutnej”.

番組では監督が所蔵しておいた膨大な資料を１つ１つ精査したり、カティンの森事件の現存する数少ない遺品や写真資料を丁寧に集めていきました。また、当時社会主義体制側であったタイヒマ氏がなぜ「大理石の男」の制作を許可したのか、インタヴューに応じてくれました。

Wajda początkowo kształcił się na kierunku malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, jednak zdał sobie sprawę, że jego prawdziwym powołaniem jest sztuka filmowa. W 1953 ukończył Akademię Filmową w Łodzi.

Od początku swojej działalności artystycznej wiedział, że spoczywa na nim wielka odpowiedzialność. Nie bał się podejmować trudnych tematów, nie bał się cenzury, ani nieustannej obserwacji. W 1958 roku wyreżyserował ważny dla kultury polskiej film “Popiół i diament”. Główny bohater stał się symbolicznym reprezentantem pokolenia Kolumbów, tragicznego pokolenia, które swoją młodość poświęciło na walkę o wolność.

Wajda nie pozostawał również obojętny na sprawy ojczyzny. W 1980 roku pojawił się w Stoczni Gdańskiej, gdzie był członkiem komitetu doradczego Solidarności, a w 1989 roku doradzał Lechowi Wałęsie. Nakręcił dwa ważne filmy: “Człowiek z marmuru” (1976) i “Człowiek z żelaza” (1981). Zawarł w nich metaforę zmagań człowieka z totalitaryzmem oraz, w przypadku drugiego filmu, wiele odwołań do ruchu Solidarności.

彼は母国の抱えている問題を見過ごすこともしませんでした。1980年には“連帯”アドバイザーとしてグダンスクの造船場へ赴き、1989年にはレフ・ワレサ氏のアドバイザーになりました。1976年には“大理石の男”、1981年には“鉄の男”を監督しましたが、これらは人間と全体主義の戦いを表現したものであり、特に後者は“連帯”の運動に大きな影響を与えました。

Twórczość Andrzeja Wajdy posiada dużą różnorodność i jest głęboko osadzona w polskie, ale również europejskiej tradycji kulturalnej. Stworzył on wiele adaptacji dzieł literackich i obrazów.

ワイダ氏の作品にはポーランドだけではなくヨーロッパの伝統文化が根付いており、文芸作品などをもとにした映画も撮られています。

Andrzej Wajda jest również fascynatem kultury japońskiej. Gdy w 1987 roku otrzymał nagrodę filmową w Kioto postanowił całą sumę przeznaczyć na wybudowanie w Krakowie budynku, gdzie będą prezentowane polskie zbiory sztuki japońskiej. Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej “Manggha” zostało otwarte 30 lipca 1994 roku. W 2002 roku Mangghę odwiedzili cesarz Akihito wraz z małżonką Michiko.

彼はまた、日本文化の大ファンでもあります。1987年に京都賞を受賞した際の賞金のすべてを、ポーランドで集められた日本美術品を展示するセンター建設のための基金としました。この建物は日本美術技術センター“マンガ”と名付けられ、1994年7月30日に開館しました。2002年には天皇・皇后両陛下がここをご訪問されています。